Giới thiệu về Sâm Ngọc Linh núi Quảng Nam
Bài viết này có
Giới thiệu về Sâm Ngọc Linh núi Quảng Nam
Sâm Ngọc Linh hay còn được gọi là “cây thuốc dấu chữa bách bệnh” của người đồng bào dân tộc thiểu số Xê Đăng. Trước đây các già làng Xê Đăng thường lấy cây thuốc này chữa sốt rét, lành vết thương cho nhiều cán bộ, chiến sĩ. Tuy nhiên đến năm 1973 thì loại dược liệu này mới được các nhà dược liệu Trung Ương tìm thấy và đặt tên là sâm Ngọc Linh.
- – Công dụng của sâm Ngọc Linh với sức khỏe con người
- – Cách phân biệt sâm ngọc linh thật giả, sâm tự nhiên kontum
Sâm Ngọc Linh là một trong số 20 loại nhân sâm quý nhất thế giới. Theo các kết quả nghiên cứu khoa học của Bộ Y tế Việt Nam, nếu như các loại nhân sâm Mỹ, nhân sâm Hàn Quốc, nhân sâm Triều Tiên chỉ chứa 26 hoạt chất saponin thì saponin của sâm Ngọc Linh lên đến 52 loại. Như vậy, sâm Ngọc Linh của Việt Nam được đánh giá là loại sâm có chứa hàm lượng saponin nhiều nhất, tương tự như một số loại nhân sâm sử dụng lâu năm trên thế giới. Với thành phần đa dạng, sâm Ngọc Linh hiện đang được bán trên thị trường với giá khá cao, thậm chí cao hơn cả nhân sâm Hàn Quốc 6 năm tuổi,
Lịch sử phát hiện cây sâm ngọc linh
Trước kia, sâm Ngọc Linh được phát hiện lần đầu tại Trung Trung Bộ do đồng bào dân tộc thiểu số Xê Đăng. Những người dân tộc nơi đây thường sử dụng sâm Ngọc Linh như một loại củ rừng mà họ thường gọi là ” củ ngải rọm con” hay cây thuốc giấu. Dựa trên những thông tin được lưu truyền của người đồng bào dân tộc về một loại củ mang đến tác dụng tốt cho con người và do nhu cầu kháng chiến, ngành dược của khu Trung Trung Bộ quyết phải tìm ra cây sâm chi Panax tại miền Trung, mặc dù trước đó, các nhà khoa học cho rằng cây sâm này chỉ có ở miền Bắc.
Trước đây Sâm Ngọc Linh là cây thuốc bí mật của người dân tộc Xê Đăng giấu cho riêng đồng bào mình.
Năm 1973, khu Y tế Trung Trung bộ đã cử một đoàn cán bộ theo hướng chân núi Ngọc Linh, thuộc huyện Đắc Tô tỉnh Kon Tum ” băng đèo vượt suối” phát hiện hai cây sâm dầu tiên tại độ cao 1.800 mét so với mặt nước biển và buổi chiều cùng ngày hôm đó đã phát hiện một vùng sâm rộng lớn thuộc phía Tây núi Ngọc Linh. Sau 15 ngày nghiên cứu, theo đánh giá của Tiến sĩ Trần Chí Liêm, Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam: ” Đây là loài sâm quý hiếm, chưa có bất cứ nơi nào trên thế giới xuất hiện và là cống hiến quan trọng cho ngành khoa học về loài Panax”. Tính đến thời điểm phát hiện, có những cây sâm đã có niên đại 50 năm tuổi, 82 năm tuổi và đây vẫn chưa phải là thân rễ sâm sống lâu nhất.
Đặc điểm sâm Ngọc Linh
Sâm Ngọc Linh Quảng Nam được phát hiện ở độ cao từ 1.200m trở lên ( cũng có tài liệu ghi chép là 1.500m) và mật độ cao nhất là khoảng từ 1.700-2.000m, Kon Tum và Quảng Nam là hai tỉnh duy nhất của Việt Nam có cây sâm này. Sâm Ngọc Linh chủ yếu mọc tập trung chủ yếu dưới chân núi Ngọc Linh ( một ngọn núi cao 2.578m). Tên sâm Ngọc Linh có nguồn gốc từ lớp đất vàng đỏ trên đá và rừng nguyên sinh còn rộng, là loại cây thoạt nhìn giống sâm Triều Tiên nhưng nhìn kĩ sẽ thấy các sẹo và các đốt giống như trúc, thân cây dài khoảng 40cm.
Địa phận Quảng Nam và KonTum là nơi cho sâm Ngọc Linh có chất lượng tốt nhất.
Sâm Ngọc Linh có dạng thân khí sinh thẳng đứng, màu tím hoặc màu lục, nhỏ, đường kính thân từ 4-mm, thân rễ đường kính khoảng 1-2cm, nhiều nhánh và rễ, mọc bò ngang như củ hoàng tinh, mỗi đốt dài khoảng 0,5-0,7cm và tương ứng một lá. Trên đỉnh thân là lá kép hình chân vịt với 3-5 nhánh lá, cuống lá kép dài khoảng 6-12mmm độ dài thân là 12-15cm, rộng 3-4 cm. Sâm Ngọc Linh cũng có hạt, mỗi quả chứ một hạt, một số quả cũng chứa 2 hạt, bình quân mỗi cây có khoảng 10-30 quả.
Sâm Ngọc Linh sống rất lâu, thậm chí có cây khoảng 100 năm, thích hợp nhất với nhiệt độ 20°C-25°C ( ban ngày) và 15°C-18°C ( ban đêm). Mỗi năm, thân cây sẽ có một vết sẹo nên chỉ cần căn cứ vào vết sẹo, người ta có thể nhận biết được sâ, bao nhiêu tuổi.
Dược tính sâm Ngọc Linh
Theo tài liệu nghiên cứu công bố năm 1994 của Viện Dược liệu thuộc Bộ Y tế, sâm Ngọc Linh Quảng Nam có chứa đến 50 hợp chất, trong đó có 26 hợp chất có cấu trúc trong nhân sâm Triều Tiên, nhân sâm Mỹ và 24 saponin pammara có cấu trúc không bắt gặp ở các loại sâm khác trên thế giới. Thành phần chủ yếu của loại sâm này là triterpen, ngoài ra còn có tới 14 axít béo, 16 axít amin (trong đó có 8 axít amin không thay thế được) cùng 18 nguyên tố vi lượng, đa vi lượng.
Sâm Ngọc Linh có chứa nhiều thành phần quý so với sâm Triều Tiên, sâm Mỹ.
Tác dụng của sâm Ngọc Linh đối với sức khỏe
Trước khi được công bố về tác dụng đối với sức khỏe con người, sâm Ngọc Linh đã được người dân tộc thiểu số Xê Đăng sử dụng như một bài thuốc cổ truyền làm lành vết thương, cầm máu, làm thuốc bổ, đau bụng cho người dân và bộ đội khi bị thương. Những kết quả của Viện Dược liệu Việt Nam công bố đã chứng minh sâm Ngọc Linh có rất nhiều tác dụng như:
- – Chống stress vật lý, tâm lý và trầm cảm.
- – Chống oxy hóa và kích thích hệ miễn dịch.
- – Bảo vệ gan.
- – Kích thích ăn ngon, ngủ tốt, hoạt động trí lực, thể lực, gia tăng sức đề kháng.
- – Cải thiện suy nhược thần kinh và suy nhược sinh duc.
- – Kéo dài sự sống và tăng chức năng các tế bào.
- – Hiệp lực tốt với thuốc kháng sinh, thuốc trị bệnh tiểu đường.
Niên đại của sâm Ngọc Linh quyết định đến giá cả của sâm.
Đã có nhiều giai thoại kể rằng, nhiều người đi tìm sâm Ngọc Linh có khi phải tìm ròng rã hàng tháng trời trong rừng sâu, đường đi vô cùng vất vả, nguy hiểm, muỗi rừng, rắn hổ mang có thể cướp đi sinh mạng bất cứ khi nào. Đòi hỏi người đi rừng phải khỏe mạnh, dầy dạn kinh nghiệm, bền bỉ và kiên trì. Tuy nhiên, khi tìm được sâm Ngọc Linh mọi mỏi mệt sẽ được tan biến, những củ sâm Ngọc Linh rừng có giá trị rất cao, vô cùng quý hiếm.
Sâm Ngọc Linh tự nhiên có niên đại từ hàng chục đến hàng trăm năm, mỗi một củ sâm mang một hình dáng, kích thước, màu sắc khác nhau. Sâm được sử dụng phổ biến nhất là sâm từ 30 – 45 năm tuổi, những củ sâm có niên đại hàng trăm năm có giá bạc tỉ.
Tuy nhiên, so với những giá trị của sâm Ngọc Linh mang lại thì hoàn toàn xứng đáng, các thành phần và công dụng của sâm Ngọc Linh đều được nghiên cứu và công bố bởi các chuyên gia hàng đầu về y dược cả ở trong và ngoài nước.
